Entremens lo daut se cargava
e la parada davalava,
los arpins agropats, dau Causse a l'Esperon;
Quauques vius lhaucets reguejan la negror,
E puòi, dau tròn, de vòuta en vòuta,
Dau siau entrecopant la mòuta,
Dins lo luònh ressontís la sornuda borjor.
Pas una fuòlha que brandege,
Pas un peu d'aire que blaquege
Sus tèrra, en cèl, pas mai que leu grèu caumanhàs;
De vòls d'aucelonets badants, afalenats,
Se cabisson dins las blacadas,
E las tortoras apariadas
Van cercar, la frescura, amont, dins lo boscàs.
Mas los manits, que tot enfèsta,
N'an pas eime de la contèsta.
Vesètz pas de tant luònh, mos braves anhelets.
Se jòga a pijon-vòla, a paure; cada fes
qu'un d'eles requita son gatge,
Dins l'escurin e fresc aubrage
S'auson rires e crits e polits potonets.
Un còp Toneta, qu'es la maire,
Ditz, en lenguejant lo trimaire,
que dins son vantalon teniá los uòlhs cugats
-"La qu'aiçò's siu, qu'òm vei, que tu sol veses pas,
A-n-onte lo mandas, per veire ? »
Mostrava un anelon de veire
Que Tresa aviá bailat per gatge totescàs.
« Faire un poton au castejaire »,
Respònd. Just es lo calinhaire
Que i an reprochat puòi.
Dòrs lo pastorelet, la dròlla, qu'auriàtz pres, pecaire! au capelet,
S'acamina tota entrepresa,
Lo frònt cobèrt de la flambesa;
N'i'aviá per la planhir. Tot un còp un folet,
pallevant gravàs e polsilha,
dòrs lo rescondon prend sa via,
envòuta, clena, tòrç la blacada en bramant,
coma un taur ferrejat per una rusta man,
dins lo plan, un jorn de ferrada,
o quand la bèstia enterinada
part sus un rasetaire e l'enrega de vam :
« Crosa, diable! crosa», cridèron
los manits ; e puòi se riguèron
dau vespion que tant ben los veniá d'empaumar;
mas lo dragàs, que passa e fug revolumat,
n'es pas mai qu'un avans-correire
d'aquel auriscle mau-faseire
que se sarra, e leu temps tòrna siau e vermat.
Mas aquò tirèt pas de lònga :
la tronada, que s'esperlònga,
dau cèl à bèles paucs atapa leu calèu ;
sus lo rebat d'aquel espetaclós ridèu
i reversina de torrassas
nautas, desconfòrmas, blancassas:
diriàtz de puògs gigants cabucelats de nèu.
Dejós la sinistra bancada,
n'i'a'n autra a la tencha coirada;
puòi, de nivasses grèus, negres coma lo fum,
se mòvon au dejós d'aquel acomolum.
Quauques degots, à bèles ròdols,
Tòmban, cascalhant sus los còdols,
E dau sòu fumós mònta una odor de frescum.
Pasmens un ventilhon s'aubora,
Fresquet, embaumat; puòi s'amora;
Tòrna reprene mai, s'enforçant à cha pauc.
Puòi... garatz de davans! aquí lo magistrau
Qu'arriba de sa redda fòrça,
E dau nivàs que se bigòrsa
Un ulhauç trauca, e zo! lo tròn seguís l'ulhauç.
Dau ressòn, la tèrra trantalha,
E los jovents e la filhalha,
Blaves d'esfrai, ensèms, d'un vam tot febriós,
Dralhan en se clenant un grand signe de crotz
- « Osanta Barba! santa Clara !
Dau marrit tems que se demarra,
Dau fuòoc dau cè, ai! ai ! antas, aparatz-nos!
E la plòja tòmba granada;
La plòja, dise ! es una ondada
que s'abissa e bombís sus tèrra en grumejant.
E pas ges de soplòg ! Ai! de qué devendràn?
Tot d'un còp: « A corsa, filhetas!
La bauma de las Candeletas
Es aiçai ; seguissètz. » - E lo pastre dabans,
E tota la genta callada
Après, i son d'una alenada.
Era temps: pas pus lèu que son encafornats,
Un mostrós revolum envòuta lo pinàs,
L'autorós pinàs de la Torre,
Que subre sos mars podián córrer
Dos òmes à la fes; a-n-onte, atraïnats
Per son ombra desparaulada,
Venián, ambe sa tropelada,
los pastres de l'entorn, s'aparar de la caud;
Que los marins d'en-Agde, e de Seta, e dau Grau,
Quand en planassa navigavon,
Qu'a Marselha, Aiga-mòrta anavan,
En temps enmarinat, lo prenián per sinhau.
Lo qu'a vist passar sens sofratges
lo flèu dels òmes e dels atges,
ara crana, rondina, ansinda qu'un lion
derevelhat dau còp dins lo freg tortilhon
d'una sernassa que lo sarra;
En van d'arpis, de dents s'apara
Tossit, pastat, mòugut, lèu jairà d'abauchon.
En van s'enredena e caïna.
Lèu sa tèsta que reversina
Fins à la nivolada, e son rabàs ponhit
Dins los jaces dau truc, son racinat fornit,
Que tot l'entorn dau soc reganha
Coma d'apassas d'estriganha,
Son barbum taupejant en tèrra amochonit,
E la rocalha que l'acòta,
E leu tarren fins à la cròta
Onte eles son cabits, tot es dessagrilhat;
Lo bòsc, mema lo sèrre, an sentit brandilhar;
Quand l'aubràs embé sa motassa,
En pes, panlevat per l'aurassa,
A cent passes bombís sus lo sòu badalhat.
De l'ora en lai pus res non tanca
La virolada que derranca,
en gafant lo nivàs; de sos lòngs cròcs torcits
arramba, carrabaunha, arranca, rot, cossís
çò que dins sa corsa capita,
E puòi de sa maissa au luònh geta
Tot çò qu'a rambalhat, brigolat a mocins.
E trona e plòu a coga d'ase :
Zo ! zo! folàs, que tot s'arrase,
Camins, rajòus, valats; boida-me ton barrau
Entremens que i siás, entancha ! car, per d'aut,
Ta barrillassa es deglasida;
Se mòstra adejà la lusida
Que dau retorn au bèu es l'agradiu sinhau.
òi, òi, ton bofetàs se trauca,
E lo complòt que te recauca
dirà lèu de non : siás au fons de ton conquet,
Lo sorelh per lo gaule espinchona un briquet;
E sus la luònhcha escuresina,
D'ont lo tròn partís e rondina,
Dins sa maja esplendor flambeja un doble arquet.
Anem, aquí las ramassadas,
Restòris de las nivoladas,
Que l'aura adocilhada à roncadas brandís
De vius lamps de clartat per l'escur lèu cobrits;
Per aquí quauque rampelada,
Darnièr bram de mala ira intrada,
E d'ulhauçs que los uòlhs n'en son embalausits.