Las òbras mescladas d'un barron de Caravetas

1. Lo dich baron au Lector

 

Ben que soventas fes ieu n'age crotz ni pila,
ieu soi filh d'un ostau lo melhor de la vila.
Mon paire a fòrt lòng temps qu'a plegat son cordilh
mès ma maire despuèis a l'esprit tan subtil
que cinc o sièis cents ans emb'un braçat de meses
li an pas pogut ravir la beutat que li veses,
au contrari pus bèla e jove de quinze ans
ela fai cada jorn quauque parelh d'enfants
e tant mai dins l'ostau li a de jove mainada
tant mai ma maire ven pus richa e pus presada
sans qu'ela intre jamai dins aquel pensament
d'on los poder noirir totes onestament.
Ben qu'ara que parlam elaaja una sequèla
de bestiau descoat, de filhas qu'òm apèla,
prèstas a maridar, e d'autres au tetin
cobèrtas pròprament de sarja e de satin
car dedins nòstre ostau s'obsèrva la metòda
qu'aquela qu'a d'argent se vestís a sa mòda
e la prumièr nascuda o la qu'a mai de sen
de cap d'aqueles drechs jamès non se ressent.
Ma maire au premièr còp qu'ela se trobèt fèra
s'acoujèt de ma sòrre Alís de la Vaufèra,
filha de grand esprit e qu'en son temps aguèt
cent còps mai de galants qu'ela non ne vouguèt
tant ela aviá de qué se faire trobar bèla.
Puòi ne venguèt Aunès de la Fònt Putanèla
filha escarrabilhada e de tròp bòna umor
qu'aquò li faguèt ben sopçonar son onor
car durant tot un temps ela tenguèt escòla
per dreçar dins l'amor nòstra joinessa fòla.
E d'aquí ne venguèt que quauques galants sieus
l'apelavan après la fònt de Bombacuols.
D'autras sòrres ieu ai tota una bolegada:
Antònia dau Corrau, Joana de l'Esplanada,
Gràcia dau Plan de l'òlm, Francesa dau Campnòu,
Mariá de la Babòta, Anna de Castèlnòu,
Lúcia dau Pas Destrech, Bèlritz dau Potz dau Fèrre
que per los bòns festins se fa pas mandar quèrre
tant ela aima a manjar crostadas e torrons
car borgesa, ela vòu d'oficièrs o barrons...
E mil autras après e sòrres e sorretas
qu'on veiriatz que lusir l'òr e las pampalhetas.
Mès laissem las aquí per nommar quauques uns
dels pus braves gojats nòstres fraires comuns.
Frocand de Puòg Conilh, coma m'a dich ma maire,
grand de còrs e d'esprit foguèt mon premièr fraire.
Puòis ela s'acoujèt de Jan dau Merdançon
e dau celèbre enfant Tòni de Puòg-Pinson
que venguèt amorós de Grasinda de Latas
que n'es fòla d'amor de Jan de Salicatas:
mès lo sòrt fantastic, sans qu'òm sàpia cossí,
defend a totes dos de se poder gausir.
Bortomieu de Sant Rus, grand abatur de quilhas
que foguèt autras fes paire de mila filhas
es un de mos germans, mai certens accidents,
quauques annadas a, li abatèron las dents,
si ben que tot un temps esfialat d'un catarri
el visquèt coma un mòrt prèst a metre au susari,
juscas qu'un Emperic fòrt experimentat
despuèis sèt o uòch ans nos l'a ressuscitat
e l'a tant rejoivit que diriatz a sa fàcia
qu'es òme de vint ans tant el a bòna gràcia.

Per d'autres fratilhons ieu n'ai tot un milièr
se los vesiátz ensèms semblan un abelhièr:
Estòrg dau Cròs dau Buòu, Joan de la Palissada
Guilhaumes dau Chambèrt, Guiraud de la Pojada,
Tòni de Sant Guilhem, la Torre d'En Canet,
Jacomar dau Palais, Sant Martin de Prunet,
Sant Jan, Sant Bertomieu, lo Pes de l'Archimbèla
lo Ròc de Pesenàs, lo Valat de la Bèla,
St Ròc, lo Colombièr, Botonet e Montmaur,
Montauberon, Maubòsc, e lo Pònt Juvenau
e tant d'autres enfants que lo nombre m'acabla
d'aquí vesètz s'ieu soi d'una raça onorabla
e s'ieu n'ai pas subjèct embé tant de parents
a qui non m'aima pas de reganhar las dents.

Doncas que me voudrà legir que me leguiga
e, coma emb un incant, qué voudrà dire, diga.

(7 Agost 1650).