"Las amours d'au bergé Florisée
et de la bergeire Olive"
Au printemps esmalhat de flors,
que l'èr es clar, seren e doç,
Oliva la bèla bergèira
menava sos anhèls belant,
totjorn las estopas filant,
los pàisser lòng d'una ribièira.
Ribièira que tots los entorns
dels bòrds de son umide cors,
èran de bòsces e de pradas,
de grands e de larges camins,
totes cobèrts de jaussemins,
de rasas e de girofladas.
Aquí veniàn los majoraus
emb sas clausissas e barraus
passar las jornadas entièiras.
Aquí tres a tres, doas a doas,
s'assemblavan dedins lo bòsc
au pus fòrt dau caud las bergèiras.
Aquí cantavan de cançons,
fasiàn de divèrsas faiçons
de centuras de lana fina
o de cordons que tot exprès
èran per donar puòi après
als bergèrs qu'aviàn melhor mina.
Los bergèrs d'un autre costat
qu'admiravan tant de beutat,
non podiàn téner contenença.
L'un jogava dau flajolet,
l'autre s'escartava solet,
brutlat dau fuòc de lor presença.
Mai Cupidon, fin e rusat
d'un fèrre de flècha bresat
au fuòc de l'amorosa flama,
el vos causís e tira a ponch
emb un qu'i trauca lo perponch,
la camisa, lo còr e l'anma.
Aquel èra un certèn bergièr,
filh d'un rustica mainatgièr,
qu'òm apelava Florisèa,
galhard, abilhat de burrèl
que lo cordon de son capèl
èra tot cobèrt de liurèa.
D'abòrd qu'el sentiguèt lo còp,
desdenhós geta son esclòp,
se facha entre el-meme, s'estiva,
el crei d'èstre e de n'èstre pas,
non sap s'es o ben s'on es pas,
s'es a el, o el a Oliva.
Cependant dejà lo solelh,
per la veire pus bèla qu'el,
sen va, se retira e s'estrema,
que faguèt que tots los bergièrs,
tant los vesins coma estrangièrs,
se retirèron tot de mema
Mai elàs ! qu'es çò qu'arribèt,
quand Florisèa non trobèt
Oliva, sa chèra companha ?
El versèt una mar de plors,
qu'arrosèron totas las flors
qu'èran per aquela campanha.
Triste coma un bonet de nuòch,
el anava de puòg en puòg,
sens crénher seren ni serena,
e non i aguèt bòsces ni prats,
bartasses, ribas ni valats
que non temonhèsson sa pena.
En fin, las de tant tracassar
el s'asseta per s'ajaçar,
e d'una anma tota captiva
el non pensa qu'a son amor
e passa la nuòch jusqu'au jorn
per tornar veire son Oliva.
Son braç acoidat, cada fes,
a sa tèsta fasià cabeç,
apilada sus sa man plata,
e sans èstre tocat dau sòm,
de sos uòlhs rajava una fònt
qu'aurià fach mòure Salicata.
..............................
D'un perpaus coma qu'a pecat,
lo genolh en tèrra plegat,
la paraula tota morenta,
li comença a téner discors
sur lo subjèct de sas amors
e sur lo mau que lo tormenta.
Li ditz qu'ela èra tot son fuòc,
que non trobava pausa enluòc,
que patissiá mai que las pèiras.
E coma l'enfant qu'es au brèç
se met a plorar puòi après,
que sos uòlhs fasián de ribièiras.
Ela non sap a qué pensar,
s'aquel bergièr vòu trespassar
o se fariá de l'ipocrita ;
non se'n chau de son sospirar,
mai quand ela lo vei plorar,
aquel plor a plorar l'incita.
Son còr pus tendre mila fes
que non es pas lo burre fresc,
molha son uòlh a la mema ora.
Chacun plora de son costat,
qu'es causa qu'emb aquel estat
l'un per l'autre sospira e plora.
Sus aquò vènon de tropèls
de motons, de fedas, d'anhèls,
de buòus, de vedèls e de vacas,
los uns manjan dins los valats,
los autres paisson dins los prats,
d'autres dins lo bòsc en las blacas.
Los bergers los vènon troblar,
que los destornan de parlar,
çò que los facha e los dedanha.
Mai qué faguèron totes dos ?
Eles se'n van de rescondons
per s'escartar de lor companha.
Eles sen van donc a l'escart
jusquas a çò que fossa tard.
Aquí las laironas olhadas,
las minhardisas e potons
e las careças a plen fons
n'i foguèron pas esparnhadas.
Ela l'apelava son còr,
sa richessa e tot son tresòr,
son minhon e sa pus chèra anma,
l'autre l'apelava son jorn,
son solelh, son tot, son amor,
l'unica subjèct de sa flama.
Quauquas fes ela li fasiá
embé de fuòlhas de rosièr
de boquets, embé de blavetas,
e quand non ne trobava pas,
lo muguet n'i mancava pas,
lo socí ni mai las viuletas.
Eles aguèsson desirat
qu'aquel jorn aguèssa durat
una annada tota complèta.
Mai la nuòch que ven en son temps,
jalosa de lors passatemps,
los pressa de faire retrèta.
Totes dos se tòcan la man
de se veire lo lendeman.
La nuòch ven e lo jorn fai gila.
E de paur de quauque raumàs
chacun d'eles vai a son mas
e ieu m'entòrne dins la vila.
retorn au somari de las òbras de Despuech-sage